مشروعیت توسل در آیه ۶۴ سوره نساء ( علمای حنابله _ قسمت اول)

نکته بسیار مهم  در این  بحث این است  که وهابیت  در فقه  خود  را  پیرو احمد بن حنبل  و  حنبلی مذهب می دانند، ما در این مطلب و مطلب آینده نام  بزرگان  حنابله  را خواهیم  آورد  که  به  آیات  قرآن  برای اثبات  توسل  به قبر رسول خدا (ص) استناد کرده باشند و سوالی که از وهابیت  خواهیم  داشت  این  است که آیا  بزرگان  خود را  هم مشرک می دانید !؟

ابن قدامه مقدسی

بزرگ ترین عالم حنبلی ، ابن قدامه مقدسی است و کتاب المغنی ایشان ، بهترین کتاب فقهی حنابله به حساب می آید

کتاب المغنی ، تألیف موفق الدین ابی محمد عبد الله بن احمد بن محمد بن قدامه المقدسی الجماعیلی الدمشقی الصالحی الحنبلی ،  جلد ۵ ، چاپ دار عالم الکتب ریاض ، صفحه ۴۶۵  :

ویستحب زیاره قبر النبی ( صلی الله علیه و آله ) ….

ویروی عن العتبی قال : کنت جالسا عند قبر النبی (صلی الله علیه و آله) فجاء اعرابی ، فقال : السلام علیک یا رسول الله سمعت الله یقول : «ولو انهم إذ ظلموا انفسهم جاؤوک فاستغفروا الله واستغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحیما » وقد جئتک مستغفرا لذنبی ، مستشفعا بک إلی ربی ، ثم انشأ یقول :

یا خیر من دفنت بالقاع اعظمه فطاب من طیبهن القاع والاکم

… لما روی عن فاطمه (س) بنت رسول الله (ص) أن رسول الله (ص) علّمها أن تقول ذلک ، إذا دخلت المسجد ثم تأتی القبر فتولی ظهرک القبله وتستقبل وسطه وتقول : السلام علیک ایها النبی ورحمه الله و برکاته ….

اللهم إنک قلت وقولک الحق : «ولو انهم إذ ظلموا انفسهم جاؤوک فاستغفروا الله واستغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحیما » وقد اتیتک مستغفرا من ذنوبی ، مستشفعا بک إلی ربی ، فاسئلک یا رب أن توجب لی المغفره ، کما اوجبتها لمن اتاه فی حیاته ، اللهم اجعله اول الشافعین وانجح السائلین …

زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله) مستحب است .

سپس چند دلیل را بیان می کند که از جمله آن دلائل

 حکایتی است که از عتبی روایت شده که کنار قبر رسول خدا (ص) نشسته بودم که اعرابی آمد و گفت : السلام علیک یا رسول الله شنیدم که خداوند می گفت : « اگر به خودتان ظلم کردید ، نزد رسول خدا (ص) بیایند و طلب استغفار از خداوند کنند و رسول خدا ( ص) هم طلب استغفار کند برای آن ها ، در این صورت خداوند توبه آن ها را می پذیرد .»

من نزد شما آمدم در حالی که از گناهانم استغفار می کنم و شما را نزد خداوند شفیع قرار می دهم . سپس شعری را خواند . اعرابی برگشت و رفت . پیامبر (ص) به خواب عتبی آمد و به او فرمودند : که به اعرابی بشارت بده که خداوند توبه او را پذیرفت .

دلیل دوم مستحب بودن زیارت قبر رسول خدا(ص) روایتی است که از صدیقه شهیده فاطمه زهرا (علیها السلام) نقل شده که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به ایشان یاد دادند ؛ زمانی که وارد مسجد من شدی ، سراغ قبر بیا و پشت به قبله و رو به قبر بایست و بگو : سلام بر تو ای رسول خدا ، رحمت و برکت خداوند بر شما باد و مطالب دیگری که بیان شده …

خدایا خودت فرمودی و سخن تو حق است : « ولو انهم إذ ظلموا ….» من نزد پیامبرت آمدم تا از گناهانم طلب استغفارکنم و ایشان را نزد تو شفیع قرار دهم . خدایا گناهانم را ببخش ؛ همان طوری که اگر کسی در حیات پیامبر (ص) نزد ایشان می آمد و از آن حضرت می خواست که برایش طلب استغفار کند ، گناهانش را می بخشیدی ، الان که بعد از وفات پیامبرت هم هست ، گناهانم را ببخش …

ابن قدامه مقدسی جماعیلی دمشقی صالحی حنبلی ، موفق الدین ابی محمد عبد الله بن محمد بن احمد ، المغنی ، با تحقیق دکتر عبد الله بن عبد الحسن ترکی و دکتر عبد الفتاح محمد الحلو ، چاپ دار عالم الکتب ریاض ، ج ۵ ، ص ۴۶۵

ابن قدامه به این روایت استدلال کرده که پیامبر (ص) به حضرت زهرا (سلام الله علیها ) یاد می دهد که بعد از من سراغ قبرم بیا و این آیه قرآن را بخوان و مرا شفیع قرار بده تا گناهان مردم بخشیده شود . پس رسول خدا (صلی الله علیه و آله) حیات و ممات ندارند ؛ زیرا به این آیه استدلال کرده و می گوید : آیه هم شامل حیات و هم شامل ممات حضرت می شود .

آقایون وهابی ! آقای ابن قدامه مقدسی که بزرگ ترین فقیه تاریخ حنابله است این سخن را می گوید ، شما چه می گویید ؟ شمایی که هنوز معنای حدیث متواتر و مرفوع را نمی دانید ، توسل را زیر سؤال می برید ؟ در این کتاب عالم بزرگ شما آقای مقدسی ، به این روایت ، آن هم به چه روایتی!! استدلال می کند. من این روایت حضرت زهرا (س) را در کتاب های فقهی سایر مذاهب ندیدم و ایشان هست که این روایت را نقل می کند .

شرح حال ابن قدامه مقدسی

ذهبی در خصوص  او می نویسد :

ابن قدامه : الشیخ الامام القدوه العلامه المجتهد شیخ الاسلام …

ابن قدامه ، بزرگ قوم ، رهبر و پیشوای حنابله ، علامه و مجتهد و شیخ الاسلام در زمان خود بوده است

(البته وهابی ها باید مشرک ، کافر و مهدور الدم را هم اضافه کنند ، چاره ای غیر از این ندارند . زمانی که در باره شیعه می گویند به خاطر توسل مشرک و کافر است ، باید در مورد ابن قدامه همین را بگویند .)

در صفحه بعد ادامه می دهد :

… وله عشر سنین وهو حفظ القرآن …

… وکان عالم اهل الشام فی زمانه … وقال عمر بن الحاجب : هو الامام الائمه ، ومفتی الامه خصه الله بالفضل الوافر ، والخاطر الماطر ، والعلم الکامل …. وما اظن الزمان یمسح بمثله متواضع ، حسن الاعتقاد ، ذو اتاه وحلم ووقار ، مجلسه معمور بالفقها والمحدثین وکان کثیر العباده ، دائم التجهد ، لم نر مثله ولم یرمثل نفسه …

قال الضیاء : کان رحمه الله إماما فی التفسیر ، وفی الحدیث ومشکلاته ، اماما فی الفقه ، بل اوحد زمانه فیه ، اماما فی علم الخلاف ، اوحد فی الفرائض ، اماما فی اصول الفقه ، اماما فی النحو والحساب والانجم السیاره والمنازل .

در ده سالگی حافظ قرآن بود … عالم اهل شام در زمان خودش بوده … عمر بن حاجب می گوید : او امام امامان و مفتی الامه و بزرگ ترین فقه بود … و گمان نمی کنم که روزگار دیگر کسی مثل او را بیاورد . متواضع بود و اعتقاد درستی داشت و مشرک نبود . (وهابی ها می گویند مشرک است ) … نه من مثل او را دیدم و نه خودش مثل خود را می بیند .

در علم تفسیر ، علم حدیث و علم رجال و علم فقه امام زمان خودش بوده و در علم مقارن ، در اصول دین و اصول فقه و نحو و ستاره شناسی هم امام زمان خودش بوده است .

ذهبی ، سیر اعلام النبلاء ، ج ۲۲ ، ص ۱۶۵

چنین شخصیتی با این ویژگی ها ، برای جواز توسل به پیامبر (ص) و استحباب زیارت ایشان به روایتی استدلال می کند که در آن روایت آیه ای از قرآن کریم است که رسول خدا (ص) به صدیقه طاهره ، فاطمه زهرا (س) یاد داده زمانی که به زیارت من آمدی ، این مطالب را بگو : خدایا نزد پیامبرت آمدم و از ایشان در خواست می کنم که برای من طلب استغفار کند و من هم از تو طلب استغفار می کنم تا گناهانم را ببخشی .

اگر این دو یعنی طلب استغفار رسول خدا (ص) و طلب استغفار ما از خداوند ، در کنار هم نباشند ، خداوند گناهان ما را نمی بخشد .